Art arda 12 yumurtlama döneminde korunmasız cinsel ilişkiye girilmesine rağmen çocuk sahibi olamayan çiftlerin eş zamanlı olarak androloji ve kadın doğum uzmanlarına muayene olmaları gerekiyor. Çocuk sahibi olma beklentisi ve yol açabildiği ailevi sorunlar çiftler arasındaki duygusal bağa zarar verebiliyor, üstelik tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi yerine kısırlığın yalnızca kadınlardan...
Art arda 12 yumurtlama döneminde korunmasız cinsel ilişkiye girilmesine rağmen çocuk sahibi olamayan çiftlerin eş zamanlı olarak androloji ve kadın doğum uzmanlarına muayene olmaları gerekiyor. Çocuk sahibi olma beklentisi ve yol açabildiği ailevi sorunlar çiftler arasındaki duygusal bağa zarar verebiliyor, üstelik tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi yerine kısırlığın yalnızca kadınlardan kaynaklanabildiği düşüncesi de çocuk sahibi olma sürecini geri döndürülmesi zor bir noktaya taşıyabiliyor. Geleneksel ve toplumsal olarak kadınlarla bağdaştırılan kısırlık sorununun erkek kaynaklı ortaya çıkabileceği hakkında farkındalığın artması sayesinde erkekler de kısırlık tedavilerine yöneliyor. Tespit ve tedavi edilebilen erkek kısırlık nedenleri arasında yer alan varikosel hastalığı infertil erkeklerin yaklaşık %40’ını etkiliyor. Peki “varikosel nedir?” İşte bu sorunun yanıtı oldukça merak ediliyor.
Varikosel nedir? sorusuna kısaca; “Varikosel, testis çevresindeki toplardamarların genişlemesi, buna bağlı olarak kirli kan akımına maruz kalan testisin veya testislerin ısısının artması ve artan ısı ile birlikte testis fonksiyonlarının zarar görmesi ile karakterize bir hastalıktır” yanıtını verebilirim. Varikosel hastalığı testislerin sürekli yüksek ısıya maruz kalması ile zaman içerisinde sperm kalitesini düşürerek doğal yollarla çocuk sahibi olmayı engelleyebilir. Varikosel vücuttaki kan damarlarının birbirleri ile bağlanma açısı nedeniyle genellikle sol tarafta bulunan testisi etkiler.
Fiziki muayene ve renkli doppler ultrasonografi sonucu varikosel tespit edilen hastalara gerçekleştirilen mikrocerrahi varikosel ameliyatı sırasında hem varisleşen hem de varisleşme ihtimali bulunan damarlar kapatılır. Böylece hastalığın nüksetmesi de engellenmiş olur. Ameliyat sonrası önerilen vitamin – mineral takviyelerinin kullanılması, sigaranın bırakılması ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi sonucu sperm kalitesinde belirgin bir artış yaşanır. Fakat bu hastalık kendiliğinden, herhangi bir tedavi uygulanmadan geçmez.
Varikosel ilerledikçe testis fonksiyonlarının zarar görmesi sonucu erkeklik hormonu üretimi azalabilir. Bu doğrultuda erkeklerde sertleşme problemi gibi cinsel işlev bozuklukları ile karşılaşılabilir. Dolayısıyla varikosel cinsel yaşamı etkileyen bir hastalık halini alabilir.
Bu sorunun yanıtı hastanın varikosel rahatsızlığının ilerleme derecesi doğrultusunda değişebilir. Erken dönemde varikosel herhangi bir şikayete veya çocuk sahibi olmayı engelleyecek ölçüde sperm parametrelerinde düşüşe neden olmayabilir. Zaman içerisinde ise durum farklılaşır, testislerin ısıya daha uzun süre maruz kalması ile spermlerin kalitesi gittikçe düşer ve bu durum doğal yollarla çocuk sahibi olmanın önünde engel oluşturabilir.
En çok merak edilen konulardan biri de önceki yıllarda çocuk sahibi olan erkeklerin sonraki yıllarda infertil olup olmayacaklarıdır. Öncelikle bu tarz şikayetlere çok sıklıkla rastladığımı söylemek isterim. Çocukları olmasına rağmen yeniden ebeveyn olmak isteyen çiftlerin her zaman isteklerine kavuşması kolay olmaz. Bu gibi bir durumda kadınlar da erkekler de ayrı ayrı incelenmelidir. Erkek kaynaklı kısırlık özelinde bilgi vermem gerekirse varikosel hastalığının sonradan gelişebileceğini ve erkeklerde sonradan kısırlık problemi oluşmasına neden olabileceğini net bir şekilde ifade edebilirim. Neyse ki gelişmiş cerrahi tekniklerle, seçilmiş hastalarda varikoselin tedavi edilmesi ve sperm kalitesinin yükseltilerek doğal yollarla çocuk sahibi olma ihtimalinin artırılması mümkün.
Varikosel ameliyatı sonrası verilen vitamin takviyelerinin ve erkeklerin sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsemesinin sperm değerleri üzerinde hafife alınamayacak bir etki yarattığını söyleyebilirim. Mikrocerrahi ile varikosel ameliyatı gerçekleştirdiğim birçok hastamın çocuk sahibi olmasından yola çıkarak varikosel nedeniyle çocuk sahibi olamayan çiftlerin umutsuzluğa kapılmaması gerektiğine inanıyorum. Varikosel ameliyatı sonrası hem doğal yollarla hem de yardımcı üreme teknikleri ile çocuk sahibi olabilme ihtimali oldukça yüksektir.
Varikosel tanısı sırasında skrotal renkli doppler ultrasonografi ile kesin sonuçlar alınabilir. İlerlemiş vakalarda damarların belirgin hale gelmesi sonucu çıplak gözle dahi, yani yalnızca fiziki muayene ile teşhis edilebilen bu hastalığın tedavisinin varikosel belirtileri ve çiftlerin sağlık durumları değerlendirilerek planlanması gerekir. Testis ve kasık bölgesinde ağrı yaşayan, infertilite teşhisi konulan ve erkeklik hormonu düşüklüğüne bağlı cinsel yaşam kalitesi düşen erkeklerde renkli doppler ultrason sonuçları doğrultusunda varikosel tedavisi planlanır.
Mikrocerrahi ile varikosel ameliyatı, varikosel hastalığının tedavisinde altın standart olarak kabul edilir. Hem varisleşen hem de varisleşme emareleri gösteren tüm toplardamarlar mikroskop altında kapatıldığı için teknik, doğal bir üstünlüğe sahiptir. Açık varikosel ameliyatı sonrası nüksetme sorunları görülebilir fakat mikrocerrahi ile varikosel ameliyatı sonrası hastalığın nüksetme ihtimali yok denecek kadar az olur. Operasyon spinal anestezi altında yaklaşık 45 dakikada tamamlanır ve hastalar sabah ameliyat oldukları takdirde akşam taburcu olabilirler.
Ameliyat öncesi ve sonrası süreçte her erkek eşinin desteğine ihtiyaç duyar. Sürecin operasyon kısmı niyet beyanı olarak düşünülmeli ve çiftler bu süreçte birbirine kenetlenmelidir. Ameliyat sonrası dönemde erkeklerin sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsemesi tek başlarına daha zor olurken eşlerinin desteği ile tüm değişimler bir anlam kazanır. Dolayısıyla infertilitenin yalnızca kadın veya erkeğe indirgenmesi doğru değildir, tedavi sürecinin başarısı için eşler birbirine tam destek vermelidir.
Varikosel tedavisinin yapılması zorunluluk olarak nitelendirilemez. Tedavi kararı çiftlerin eş zamanlı değerlendirilmesi ve hastaların yaşadığı şikayetlerin niteliğine göre verilir. İnfertilite, ağrı veya erkeklik hormonu seviyesinde azalma gibi belirtiler söz konusuysa, varikoselin tedavi edilmesi önerilir. Varikosel tedavi edilmediği takdirde hem sperm kalitesi hem de erkeklik hormonu üretimi giderek azalır. Bu nedenle bebek sahibi olmak istemeyen ancak cinsel yaşam kalitesini yüksek tutmak ya da ağrı sorunundan kurtulmak isteyenlere de varikosel ameliyatı önerilmektedir.
Çınarlı Mahallesi, Ankara Caddesi, Mistral Ofis Kulesi, No:15, Kat:37, Konak/İZMİR
